Conclusie:
De hypothese luidt: ¨Als Tata Steel voor ervaren overlast zorgt, dan is er toenemende sociale cohesie onder bewoners van de regio IJmond. ¨
Tijdens het onderzoek heb ik op een zo breed mogelijke manier geprobeerd te onderzoeken of ik de hypothese van de onderzoeksvraag moet verwerpen of aannemen. Hierbij ben ik tot de conclusie gekomen dat ik de hypothese moet verwerpen. De ervaren overlast zorgt namelijk niet voor toenemende sociale cohesie onder de bewoners van de regio IJmond. Sterker nog, in tegenstelling tot de hypothese, zorgt de ervaren overlast juist voor verdeeldheid onder de bewoners. Dit komt doordat er in de omgeving IJmond groepen met verschillende normen en waarden met elkaar botsen. Er is hier dan dus ook wel sprake van een conflict, beide partijen werken elkaar als het ware juist tegen en hierdoor wordt het einddoel, zo weinig mogelijk uitstoot, juist minder snel bereikt. Je hebt aan de ene kant de ideologie die van mening is dat Tata Steel bijdraagt aan de economie van Nederland en dat we niet zonder kunnen. Dit zijn over het algemeen ook vaker werknemers van Tata Steel. Deze werknemers zien namelijk ook vaker de andere kant van de 'balans'. Aan de andere kant heb je ook de groep die juist vecht voor de gezondheid en belangen van omwonenden. Zij zijn van mening dat de massaproductie niet ten koste moet gaan van de gezondheid van de bewoners van de IJmond. Door deze verschillende denkbeelden botsen de beide partijen, hierdoor ontstaat dus ook wel polarisatie.
Dit conflict zou opgelost kunnen worden door beide partijen te laten samenwerken; door banden en relaties met leden van de andere belangengroep te smeden, zouden de partijen tot een gezamenlijke, door beiden geaccepteerde, oplossing kunnen komen. Maar tot dit gebeurt zal er dus juist verdeeldheid onder deze bewoners veroorzaken. Deze polarisatie en verdeeldheid zorgt er dus voor dat ik mijn hypothese zal moeten verwerpen. In plaats van het verwachte resultaat dat bewoners bij de ervaren overlast meer sociale cohesie ervaren, is dit dus juist het tegenovergestelde en ontstaat er door polarisatie en tegengestelde ideologieën, waarden en normen verdeeldheid onder de bewoners.
Echter, moet ik wel een paar nuances bij deze verwerping vermelden. Zo is de opiniepeiling namelijk niet compleet representatief, in de steekproef zijn de groep vrouw (73%) en de leeftijdscategorie 41-55 jaar (52,4%) oververtegenwoordigd. Ook is er voor mij een leerpunt geweest, ik had in mijn opiniepeiling namelijk specifieker moeten zijn bij de vraag: ¨In welke regio in Nederland woont u?¨. Ik kreeg hierdoor wat te brede antwoorden, waardoor er weinig te zeggen is over de invloed van de gemeente waarin iemand woont. Hierdoor zou je dus de generaliseerbaarheid van de opiniepeiling kunnen bevragen. Bij de opiniepeiling heb ik voor de rest wel mijn best gedaan om de groep respondenten zo representatief mogelijk te houden. Zoals ook vermeld in het interview met de woordvoerder van Tata Steel, maakt het ook nog verschil in welke gemeente iemand in de regio IJmond een burger woont. Zo kunnen er bijvoorbeeld in Wijk aan Zee meer community activiteiten plaatsvinden dan in Ijmuiden, of juist andersom. Ten slotte is er ook nog rekening te houden met het feit dat niet elke gemeente even veel overlast ervaart van Tata Steel en dus wordt de sociale cohesie hier ook minder door beïnvloed. Dit verschil in invloed op sociale cohesie hangt samen met de geografische ligging van woonplaatsen ten opzichte van Tata Steel. Inwoners van Bloemendaal, Haarlem en Santpoort-Zuid ervaren door factoren zoals de afstand tot de fabriek en de heersende windrichting aanzienlijk minder overlast. Daardoor heeft de overlast in deze gebieden ook weinig tot geen impact op de sociale cohesie. In tegenstelling tot deze plaatsen ervaren bewoners van Wijk aan Zee, IJmuiden, Beverwijk en Heemskerk juist wél veel overlast. In deze gebieden speelt de overlast een grotere rol in het dagelijks leven, waardoor ook de onderlinge verbondenheid tussen bewoners – positief of negatief – sterker beïnvloed wordt.
Concluderend, moet de hypothese dus verworpen worden, omdat ik in de hypothese heb aangenomen dat de sociale cohesie onder de bewoners van de regio IJmond toeneemt en dat het dus duidelijk uit de interviews en de opiniepeiling blijkt dat dit niet het geval is. Er ontstaat onder de verschillende groepen juist wel meer sociale cohesie, maar dan alleen binnen eigen belangengroep. Door de ontstane polarisatie ontstaat er juist tussen de belangengroepen met verschillende ideologieën verdeeldheid.
De significantie van deze conclusie betekent dus dat deze ervaren overlast niet alleen betekent dat de sociale cohesie en verbondenheid onder de belangengroepen toeneemt, maar dat er dus door de ook al eerder genoemde polarisatie, verdeeldheid kan ontstaan tussen de bewoners. Dit is van belang, omdat belangengroepen, Tata Steel of de gemeentes dit gegeven kunnen gebruiken om de onderlinge problemen mogelijk op te lossen. De getrokken conclusies kunnen ook van toepassing zijn op regio's die met ditzelfde probleem kampen. Hierbij zitten natuurlijk wel nuances, want elke regio is anders. Dit onderzoek is dus relatief generaliseerbaar.
Hoofdvraag:
Hoofdvraag: ¨In welke mate heeft de ervaren overlast van Tata Steel invloed op de sociale cohesie van de bewoners van de regio IJmond?¨
Zoals al is gebleken bij de verwerping van de hypothese heeft de ervaren overlast van Tata Steel geen directe invloed op alle bewoners van de regio in IJmond. Er is dus geen causaal verband gebleken tussen die twee gegevens. Wel blijkt uit het onderzoek dat de ervaren overlast zorgt voor toenemende sociale cohesie binnen de eigen belangengroep en dat er door polarisatie juist verdeeldheid ontstaat tussen de twee belangengroepen. Maar als je naar het bredere plaatje, dus regionaal, kijkt naar de onderzoeksresultaten dan valt er dus te concluderen dat er door de ervaren overlast regionaal polarisatie plaatsvindt. Hierbij kun je ook nog enkele nuances toepassen. Zo speelt de ligging van de gemeente ten opzichte van Tata Steel ook een rol, bij de gemeentes dichterbij Tata Steel wordt de sociale cohesie meer beïnvloedt dan bij gemeentes die wat verder van Tata Steel af liggen. Ook kunnen andere factoren binnen de gemeente zorgen voor meer sociale cohesie, zoals buurtbijeenkomsten, vergaderingen en andere sociale activiteiten.
Al met al, zorgt de ervaren overlast dus niet voor sociale cohesie op regionale schaal, maar juist binnen de eigen belangengroep. Hierdoor kan je stellen dat de ervaren overlast in aanzienlijke mate invloed heeft op de sociale cohesie van de bewoners van de regio IJmond. Door deze sociale cohesie binnen deze belangengroepen, ontstaat er polarisatie, wat dus ook indirect een gevolg is van de ervaren overlast.
Koppeling paradigma:
Dit onderzoek is te koppelen aan het conflictparadigma. In dit paradigma gaat men namelijk uit van beperkte sociale cohesie. In de praktijk, tussen de bewoners van de regio IJmond is er door de botsing van de verschillende ideologieën een beperking van de sociale cohesie. Er is namelijk zeker wel sprake van sociale cohesie, alleen niet buiten de eigen belangengroep. Dit conflict tussen deze groepen is manifest; de groepen komen namelijk duidelijk op voor hun eigen mening en uiten dit dan ook naar de buitenwereld door bijvoorbeeld sociale media. De aanname van het conflictparadigma houdt in dat de aanhangers hiervan ervan uitgaan dat maatschappelijke tegenstellingen en conflicten bepalend zijn voor een steeds veranderende maatschappij. De samenleving is volgens hen niet in balans, maar voortdurend in beweging door deze tegenstellingen. Dit paradigma kun je koppelen aan het onderzoek doordat er door de maatschappelijke tegenstellingen van deze belangengroepen een conflict ontstaat, ze zorgen er daardoor ook voor dat de samenleving in die regio continu veranderend is. Door deze tegenstellingen neemt de sociale cohesie tussen deze groepen namelijk af, maar binnen deze groepen zelf juist toe. Doordat de mate van sociale cohesie elke keer verandert door het conflict, kan je hier dus spreken van een veranderende samenleving. Kortom, door de invloed van dit conflict op de samenleving in de regio IJmond, kun je dit onderzoek koppelen aan het conflictparadigma.